İlk Çeyrekteki Cari Açık 2024’ün Tamamını Geçti!

Yılın ilk çeyreğinde cari işlemler hesabı 12.2 milyar dolar açık verdi. Geçen yılın tamamında ise açık 9.9 milyar seviyesindeydi.

Yılın ilk çeyreğinde cari işlemler hesabı 12.2 milyar dolar açık verdi. Geçen yılın tamamında ise açık 9.9 milyar seviyesindeydi. 18.3 milyar dolarlık altın ve enerji hariç tutulduğunda ilk çeyrekte 6 milyar dolarlık fazla oluştu. Martta 4.1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen cari açıkta bir önceki aya göre de ılımlı bir iyileşme görüldü. Rezervlerde de 15 milyar dolarlık düşüş gerçekleşti. Türkiye’nin cari işlem­ler hesabının ilk çeyrek karnesi belli oldu. Türki­ye Cumhuriyet Merkez Banka­sı (TCMB) tarafından açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre, sadece 2025 Mart ayında cari iş­lemler hesabı 4 milyar 87 milyon dolar açık verdi. Yılın ilk çeyre­ğinde cari açık (Ocak-Mart 2025) 12 milyar 279 milyon dolara ulaş­tı. Geçen yılın (Ocak-Aralık 2024) tamamında cari açık 9 milyar 973 milyon dolar olarak gerçekleş­mişti. Böylece ilk çeyrekte geçen yılın tamamına göre, cari işlemler hesabı yüzde 23,1 artmış oldu. İlk çeyrekte altın ve enerji hariç tu­tulduğunda açık fazlaya dönüyor. Sadece altın ve enerjiden 18 mil­yar 303 milyon dolarlık açık veri­lirken, bunlar hariç tutulduğunda fazla 6 milyar 24 milyon dolar. Martta ılımlı iyileşme görüldü Cari açık martta ılımlı bir iyi­leşme gösteriyor. Ocak ayında 3.8 milyar dolar seviyesine yakın olan açık, şubat ayında 4.3 milyar lira­yı aşsa da martta tekrar 4.1 mil­yar doların altına geriledi. Altın ve enerji hariç cari işlemler hesa­bında ise 1 milyar 471 milyon do­larlık fazla oluştu. Yıllıklandırıl­mış verilere göre, mart ayında ca­ri açık yaklaşık 12,6 milyar dolar olurken, ödemeler dengesi tanım­lı dış ticaret dengesi de 58,1 milyar dolar açık verdi. Aynı dönemde hizmetler dengesi ile ikincil gelir dengesi sırasıyla 61,8 milyar do­lar ve 398 milyon dolar fazla ve­rirken, birincil gelir dengesinde ise 16,7 milyar dolarlık açık oluş­tu. Hizmetler dengesi kaynaklı net girişler martta 2 milyar 672 milyon dolar olurken, bu kalem altında taşımacılık hizmetleri ve seyahat kaleminden kaynakla­nan net gelirler sırasıyla 1 milyar 343 milyon dolar ve 2 milyar 177 milyon dolar olarak gerçekleşti. İki yılın en yüksek girişi Merkez Bankası verileri, doğ­rudan yatırımların da mart ayın­da 338 milyon dolar, portföy ya­tırımlarında da 3 milyar 551 mil­yon dolarlık net çıkış oldu. 12 aylık girişin 5.5 milyar dolar ol­duğu görülürken, son iki yılın da en yüksek girişi kaydedildi. Net portföy yatırımları 13,2 milyar dolar iken yıllık giriş 16 milyar dolar seviyesindeydi. Krediler 37,9 milyar dolar ve ticari kredi­ler 1,7 milyar dolar katkı verirken, net efektif ve mevduatlar 21,4 milyar dolar negatif yönlü etkile­di. Merkez Bankası döviz cinsin­den net rezerv artışı 11,7 milyar dolar oldu. Rezervler 15.1 milyar dolar eridi Mart ayında hem cari açıktan -4.1 milyar dolar hem finans hesabından -7.1 milyar dolar hem de net hata noksandan -3.9 milyar dolarlık hareket rezervlerin 15 milyar 126 milyon dolar eksilmesine neden oldu. Yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 399 milyon dolar ve Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) piyasasında 1 milyar 522 milyon dolar net satış yaptığı görüldü. Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak yurt dışı yerleşiklerin bankalar ihraçlarında 782 milyon dolar net alış, genel hükümet ve diğer sektörler ihraçlarında sırasıyla 1 milyar 194 milyon dolar ve 428 milyon dolar net satış gerçekleşti. Yurt dışından kredi kullanımlarında bu ay bankalar ve diğer sektörler sırasıyla 2 milyar 830 milyon dolar ve 581 milyon dolar net kullanım gerçekleştirmişken, genel hükümet 58 milyon dolar net geri ödeme gerçekleştirdi. Diğer yatırımlar altında, yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları, Türk lirası ve yabancı para cinsinden sırasıyla 839 milyon dolar ve 1 milyar 829 milyon dolar net artış oldu. "Altın hariç 1.6 milyar dolar fazla verdik" Martta yıllık 12.6 milyar dolar olarak gerçekleşen cari açığın yılın ilk çeyreğinde milli gelire oranla yüzde 1’in altında kalmasını beklediklerini vurgulayan Şimşek, küresel belirsizlikler nedeniyle artan fiyatların da etkisiyle altın ithalatının yüksek seyrettiğinin altını çizdi. Şimşek, altın hariç cari işlemler dengesinin yıllık 1.6 milyar dolar fazla verdiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti: “İhracatımızın dirençli yapısı, enerji fiyatlarındaki olumlu seyir ve turizm gelirlerinin katkısıyla cari açığın yıl sonunda OVP tahminimizin oldukça altında gerçekleşmesini öngörüyoruz. Cari açığın sürdürülebilir seviyelerde kalması, brüt dış finansman ihtiyacının milli gelire oranındaki düşüş eğiliminin süreceğine işaret ediyor. Azalan dış finansman ihtiyacı ve yeniden başlayan rezerv birikimi, makro finansal istikrarı güçlendirirken ekonomimizin dayanıklılığını artırıyor.” "Turizm gelirleri olumlu etkileyecek" Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cev­det Yılmaz, cari açığın sürdürülebi­lir seviyelerde kalmasının Türkiye ekonomisinin direncini artırdığı­nı ve makro finansal istikrarı güç­lendirdiğini söyledi. Cumhurbaş­kanı Yardımcısı Yılmaz, X hesa­bından ödemeler dengesi verisi ile ilgili olarak yaptığı paylaşım­da şunları söyledi: “Cari açık mart ayında 4.1 milyar dolar gerçekleşe­rek, yıllıklandırılmış cari açık 12.6 milyar dolar ile yatay seyrini sür­dürmektedir. Bu değerler cari açı­ğın OVP hedeflerimizin altında gerçekleşeceğini, döviz ihtiyacının düşük seviyelerde seyredeceğini ve rezerv birikiminin devam edece­ğini göstermektedir. Zorlu dış ko­şullara rağmen, petrol başta olmak üzere emtia fiyatlarının olumlu seyri ile ihracatımızın ve turizm ge­lirlerimizin güçlü yapısı cari açığın önümüzdeki dönemde sürdürüle­bilir seviyelerde kalmasına yardım­cı olacaktır. Uluslararası doğrudan yatırımlardaki ve rezervlerimizde­ki artış cari açığın finansman kalite­sini yükselterek, yıl genelinde de­zenflasyon sürecine olumlu katkı sağlayacaktır.” "Belirsizliklere rağmen düşüş gerçekleşti" Ticaret Bakanı Ömer Bolat, küresel ekonomideki korumacılık eğilimleri ve dış ticaret politikalarındaki artan belirsizliklerin yoğunlaştığı bir dönemde, cari işlemler açığında düşüş gerçekleştiğini bildirdi. Cari işlemler hesabındaki olumlu gelişmenin mal ve hizmetler ihracatındaki artışların etkisiyle mart ayında da devam ettiğini belirten Bolat, martta cari işlemler açığının mal ihracatındaki artışın etkisiyle gerilediğini kaydetti.