Araştırma: Mühendisler İşsiz, Yoksul ve Kaygılı!

TMMOB’ye bağlı Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi tarafından 2021 yılından bu yana yapılan “Mühendisler Araştırması” yayımlandı.

MMO tarafından 9 bin 561 mühendisin katılımıyla bir araştırma gerçekleştirildi. Araştırmanın sonuçlarına göre mühendislerin önemli bir kısmı temel ihtiyaçlarını dahi rahat karşılayamıyor. İki yıldan fazla süredir iş arayan mühendis dahi bulunurken çalışan yüzde 70’i yoksulluk sınırının altında maaş alıyor. Araştırma bu yıl Türkiye’de yaşayan mühendisleri kapsayacak şekilde genişletildi ve ülke genelinde 9 bin 561 kişinin katılımıyla bugüne kadarki araştırma oldu. Türkiye'de yaşayan mühendis, mühendislik öğrencisi, emekli ve iş arayan mühendislerin iş, yaşam ve eğitim koşullarını yeniden ortaya koymayı amaçlayan araştırmanın raporu dün MMO İstanbul Şubesi’nde gerçekleştirilen basın toplantısıyla kamuoyu ile paylaşıldı.   Araştırmanın sonuçlarına göre mühendislerin önemli bir kısmı temel ihtiyaçlarını dahi rahat karşılayamıyor. 10 mühendisten 3’ü yurtdışına gitmek istiyor. Araştırmada öne çıkan verilerin bazıları şöyle: - Mühendislerin yüzde 76’sı barınma, beslenme, sağlık gibi temel ihtiyaçlarını, yüzde 87’si sosyal aktivitelerini ve hobilerini rahat karşılayamıyor. - Yüzde 91,54’ü mevcut ülke ekonomisini kötü ya da çok kötü buluyor.  - 94,7’si gelecekten kaygılı olduğunu belirtiyor.  - Yüzde 32,95’i farklı bir ülkede yaşamak istiyor. Yurtdışında yaşama sebepleri olarak ilk üç sırada ekonomik durum, iş olanakları ve tecrübe kazanmak geliyor.  - Yüzde 78’i mühendislik eğitimi alan öğrenci sayısının fazla olduğunu, yüzde 90,65’i eğitimin niteliğinin düşük olduğunu düşünüyor.  - Yüzde 77,49’u mesleğin itibarının azaldığını düşünüyor - Yüzde 69,93’ü yoksulluk sınırının altında maaş alıyor. - 23-30 yaş aralığındaki mühendislerin yüzde 49,81’i, 31-50 yaş aralığındakilerin yüzde 48,70’i mobbinge maruz kaldığını belirtiyor. Kadınlarda bu oran yüzde 66,51 iken, erkeklerde yüzde 45,38.. - Mühendislerin yüzde 56,09’unun son 1 yılda gelirindeki artış oranı asgari ücrete gelen yüzde 30’luk artışın altında. Yüzde 76,27’si gelirlerinde resmi enflasyona karşı azalma olduğunu belirtiyor.  - Faal mühendislerin yüzde 28,70’i haftalık çalışma sürelerinin yasal sınır olan 45 saatten daha fazla olduğunu ifade ediyor.  - Yüzde 85,93’ü TMMOB ile SGK arasında mühendislik asgari ücreti protokolünün yapılmasını istiyor. ÖĞRENCİLER EĞİTİMDEN ŞİKÂYETÇİ * Mühendislik öğrencilerinin yüzde 79,42’si okullarının mesleki gelişimine katkısını tam anlamıyla yeterli bulmuyor. * Yüzde 72,3’ü eğitim süreçlerinde ekonomik olarak zorlandığını aktarıyor.  * Emekli mühendislerin yüzde 90,26’sı emekli aylığı ile geçinmekte zorluk yaşıyor. * Yüzde 81,75’i emekliliğin ardından çalışma hayatına devam etmiş.  * İş arayan mühendislerin yüzde 18,4’ü 12-24 ay arası, yüzde 18,3’ü iki yıldan fazladır iş arıyor. * Kadın mühendislerin yüzde 78,72’si iş yaşamı ve aile yaşamını birlikte yürütmekte zorlanıyor. Yüzde 81,76’sı işyerinde cinsiyete dayalı problemler yaşadığını, yüzde 88,36’sı iş yerinde yükselme fırsatları ve terfi konusunda cinsiyet eşitsizliğine uğradığını aktarıyor. Mühendislere göre ülkedeki en önemli 10 sorun %92,4 Adalet %84,8 Eğitim %80,75 Ekonomi %74,3 Yolsuzluk %61,6 Refah Düzeyi %60,3 Göçler %58,7 Demokrasi %56,74 Doğal Afet %52,45 Özgürlük %52,15 İşsizlik "BU ARAŞTIRMA BİZE BİR YOL HARİTASI SUNUYOR" Makina Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Yunus Yener araştırmanın sonuçlarına ilişkin şunları söyledi: "Bu veri ve bulgular, genel olarak ülkemizin içinde bulunduğu olumsuz durumu; özel olarak da kadını erkeği, öğrencisi ve meslek yaşamına girmiş olanı ile iş arayanı, emeklisi ve emekli olduğu halde çalışanı ile mühendisler ve mühendisliğin içinde bulunduğu güç koşulları açıklıkla yansıtmaktadır.  Mühendisler geçinemiyor, hak ettikleri ücretleri alamıyor, iş güvenceleri yok, meslekleri değersizleştiriliyor.  Teknik eğitimin niteliksizleştirilmesi, sınav sitemlerinin adaletsizliği, plansızca açılan mühendislik bölümleriyle işsiz mühendis orduları yaratılması, mühendislik emeğinin sömürüsü, ücret ve gelir adaletsizliği, teknik kadroların etkisizleştirilmesi, meslek odalarının Anayasal görev ve yetkileri ile kamusal denetim fonksiyonlarına müdahale gibi nice sorun var. Özellikle belirtmek istiyorum, mühendislerin sorunları ile tüm halkın sorunları iç içedir, bağlantılıdır. Gelir adaleti, iş yaşamında adalet, toplumsal cinsiyet eşitliği, nitelikli eğitime erişimde adalet, liyakat, güvenceli çalışma ve insanca yaşam, ortak sorunlarımızdır. Halk yoksulluğa, gençlik umutsuzluğa mahkûm değildir. Bilimin, mühendisliğin, emeğin ve dayanışmanın gücüyle bu düzen değişebilir. Bu araştırma bize bir yol haritası sunuyor. Görevimiz mevcut duruma karşı ortak mücadele zeminleri oluşturmak, meslektaşlarımızın taleplerini büyütmek, kamusal politikaları yeniden ve daha üst bir düzeyde inşa etmektir." "GÖRDÜĞÜMÜZ TABLO İÇ AÇICI DEĞİL" Yener’in ardından konuşan MMO İstanbul Şube Başkanı Ezgi Kılıç ise şunları ifade etti: "Az önce belirttiğimiz üzere mühendislik, yalnızca hesap yapma işi değil; bilimle, teknikle topluma hizmet etme sorumluluğudur. Ve bir mühendislere verilen değer, o ülkenin geleceğine verilen değerin aynasıdır. Ancak bugün bu aynaya baktığımızda gördüğümüz tablo ne yazık ki çok iç açıcı değil. Ülkenin en önemli sorunlarından eğitim alanındaki sorunların da mühendislik alanına doğrudan etkileri gözle görünür bir gerçek. Özellikle üniversitelerdeki niteliksiz eğitim ve özelleştirme politikaları da bu sorunların daha fazla büyümesine yol açmıştır. Mühendislik alanlarında da pek çok bölümdeki öğretim görevlisi, laboratuvar eksikliği yani üniversite koşullarının sağlanamaması ülkemiz için acı tabloyu ortaya seriyor. Bu durum yaptığımız anket verilerinde de yansımasını bulmakta, önemli noktalardan bir tanesi de eğitim politikalarının olumsuz yansımaları olarak ortaya çıkmaktadır. Öte yandan ülkede günden güne derinleşen ekonomik krizin etkileri de araştırmanın her safhasına damgasını vurdu. Eğitimdeki fırsat eşitsizliğinden iş hayatına kadar artan yoksulluk, yüksek işsizlik oranları, meslektaşlarımız gelecek kaygısı, emekli mühendislerin çalışmak durumunda olması gibi birçok faktör ekonomik krizin mühendislik üzerindeki etkilerini de bir kez daha açığa çıkarttı."  MMO araştırmanın sonucunda ortaya çıkan sorunlara karşın çözüm önerilerini şöyle sıraladı: * TMMOB tarafından belirlenen mühendis asgari ücretinin uygulanması için SGK ile yeniden protokol anlaşmasının yapılması ve denetiminin sağlanması, * Üniversite kontenjanlarının odaların görüşleri alınarak ve planlama yapılarak belirlenmesi, * Mühendislik bölümlerinde teori ile pratiği buluşturan uygulamalı eğitim modellerinin önceliklendirilmesi, * İstihdam için sanayi yatırımlarının artırılması, * Üniversitelerde Mühendislik Etiği derslerinin yaygınlaştırılması ve zorunlu hale getirilmesi, * Kadın üyelerin yaşamış olduğu problemlere yönelik daha fazla hukuki ve psikolojik destek sağlanması, * Emekli mühendislerin deneyimlerini aktarabileceği organizasyonlar düzenlenmesi.